Κάμπιες Πεύκων - Επικίνδυνες για τα Ζώα

Ο Μάρτιος έφτασε και

τα πρώτα σημάδια της άνοιξης έκαναν την εμφάνιση τους. Η μικρή άνοδος της θερμοκρασίας, που παρατηρείται αυτήν την εποχή, δίνει το σήμα στις κάμπιες των πεύκων να κατέβουν στο έδαφος για να συνεχίσουν τον βιολογικό τους κύκλο.  Πως όμως αυτό επηρεάζει τους τετράποδους φίλους μας;

Καθόλη τη διάρκεια του χειμώνα, οι κάμπιες παραμένουν κλεισμένες στις φωλιές τους (κουκούλια) τα οποία βρίσκονται συνήθως πάνω στα πεύκα, ενίοτε και σε άλλα είδη δέντρων. Οι φωλιές είναι διακριτές σαν μια μάζα από βαμβάκι. Ωστόσο, αρχές Μαρτίου, οι κάμπιες αρχίζουν να κατεβαίνουν από τα πεύκα και κατευθύνονται στο έδαφος, όπου εκεί θα ψάξουν για μαλακό έδαφος στο οποίο θα τρυπώσουν με σκοπό να συνεχιστεί ο βιολογικός τους κύκλος για να μετατραπούν σε νυχτοπεταλούδες. 

Το σώμα τους καλύπτεται από εκατοντάδες πολύ λεπτές τρίχες που στην άκρη τους φέρουν μια κάψουλα που περιέχει μια τοξική πρωτείνη. Όταν κάποιο ζώο ενοχλήσει τις κάμπιες, οι κάψουλες σπάνε και η τοξική πρωτείνη διαχέεται στο περιβάλλον. Η διαδικασία αυτή αποτελεί τον φυσικό αμυντικό μηχανισμό της κάμπιας στην προσπάθεια της να επιβιώσει.

Οι σκύλοι, και πιο σπάνια οι γάτες, έχουν έμφυτη περιέργεια η οποία διεγείρεται από τις παράξενες κινούμενες πομπές που σχηματίζουν οι κάμπιες κατά τη μετανάστευση τους στο έδαφος. Πολλοί σκύλοι μυρίζονται ή γλύφουν τις κάμπιες στην προσπάθεια να ανακαλύψουν τι είναι. Και μαντέψτε!! Οι κάψουλες σπάνε και η τοξική πρωτείνη έρχεται σε επαφή με το ζώο δημιουργώντας μια μαζική απελευθέρωση ινσταμίνης στο σώμα του ζώου, η οποία είναι υπεύθυνη για την αλλεργική αντίδραση που θα ακολουθήσει.

Μερικά από τα συμπτώματα που εμφανίζουν οι σκύλοι είναι η αλλεργική αντίδραση στο δέρμα, ο ερεθισμός γύρω από τα μάτια, το οίδημα (φούσκωμα) στο ρύγχος, στα χείλη και στο πρόσωπο, η σιαλόρροια, η αδυναμία πρόσληψης τροφής, ο πόνος κατά το άνοιγμα του στόματος και νεκρωτικές εστίες στη γλώσσα (σαν πληγές). Αν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα οι νεκρωτικές εστίες εξελίσσονται σε γάγγραινα και το νεκρωμένο τμήμα της γλώσσας πέφτει. Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με το σημείο του σώματος που ήρθε σε επαφή με την τοξική πρωτείνη. Αρκετές φορές, τα ζώα παρουσιάζουν επίμονο τρίψιμο του προσώπου με τα μπροστινά τους πόδια ή στο έδαφος. Αυτό συμβαίνει λόγω της ενόχλησης που αισθάνονται από την έντονη παραγωγή ινσταμίνης στον οργανισμό τους. 

Ο πιο συχνός τρόπος επαφής του ζώου με την τοξίκή πρωτείνη είναι να μυρίσει ή να γλύψει τις κάμπιες. Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλοι τρόποι. Σκύλοι που περπατάνε σε σημεία που έχουν περάσει (σε προηγούμενο χρόνο) κάμπιες αφήνοντας τρίχες τους ή την πρωτείνη, μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα αλλεργίας. Επίσης, κάποια ζώα συνηθίζουν να τρώνε χόρτα στην βόλτα τους, τα οποία μπορεί να φέρουν την πρωτείνη. Τέλος, οι κάψουλες και τα μικρά σταγονίδια της πρωτείνης μπορεί να μεταφερθούν με τον αέρα και να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση στους τετράποδους φίλους σας. 

Τα συμπτώματα εμφανίζονται ξαφνικά και πρέπει  να αντιμετωπιστούν άμεσα! Σε περίπτωση που το ζώο σας έρθει σε επαφή με τις κάμπιες ή δείτε να εμφανίζει τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω επισκεφθείτε άμεσα το κτηνίατρο σας για να χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία έτσι ώστε να αποτραπεί η νέκρωση και η πτώση της γλώσσας, αλλά και το αναφυλακτικό σοκ στο ζώο.

Η προστασία του ζώου από την τοξική πρωτείνη της κάμπιας των πεύκων είναι πρακτικά δύσκολη, αφού τα μικροσταγονίδια με την πρωτείνη μπορεί να μεταφερθούν ακόμα και με τον αέρα. Ωστόσο κάποια μέτρα περιορισμού του κινδύνου έκθεσης του ζώου στην τοξική πρωτείνη είναι δυνατά και πρέπει να εφαρμόζονται. Αποφύγετε τις βόλτες στα σημεία που παρατηρείτε δραστηριότητα από κάμπιες. Επίσης, σημεία στα οποία η βλάστηση είναι πυκνή και δεν έχετε καθαρή οπτική επαφή του ζώου όταν μυρίζεται πράγματα στο έδαφος. Φροντίστε να κρατήσετε το ζώο σας μακρυά από περιοχές με πεύκα από τον Μάρτιο έως τον Ιούνιο. 

Καλή Άνοιξη!

Από τη Δήμητρα Σωφρονίου,

Κτηνίατρος DVM